Zelzelenin travmatik tesirleriyle baş etmenin yolları

İSTANBUL (İGFA) – Kahramanmaraş merkezli olan 9 saat ortayla vuran iki şiddetli sarsıntı herkeste kaygı ve dehşet uyandıran hislere sebep oldu. Oluşturduğu olumsuz tesirlerden bireyler ruhsal manada etkilendiler.

Deprem felaketi yaşayan bir kişinin, yaşadığı travmanın şiddeti ile bağlı olarak farkında olmasa da ruh sıhhati uzmanı tarafından ruhsal takviyeye gereksinim duyacağını vurgulayan Işık Üniversitesi Ruhsal Danışmanlık ve Rehberlik Merkezinden Uzman Klinik Psikolog Beğenilen Ceylan Pehlivan, zelzele felaketine maruz kalan şahıslara nasıl dayanak olunabileceğine ait bilgiler paylaştı.

“Kişi yaşadığı olumsuz durumu tüm detaylarıyla paylaşmak isteyebilir yahut hiç bu husus hakkında konuşmak istemeyebilir” diyen Pehlivan, mağdurların hislerini, yaşadıklarını yalnızca kendileri aktarmak istediklerinde sükûnet içinde dinlemek gerektiğinin de altını çizdi. Zelzele sonrası insanların kendilerini dinleyen, itimat veren, anlamaya çalışan, şefkatli birinin yanında olmasını istediklerini aktaran Pehlivan, şahısların uygun hissetmediklerini söylediklerinde şefkat ile yaklaşılması gerektiğini de kelamlarına ekledi.

Depremden olumsuz etkilenen şahısların yakın arkadaşları ve sevdikleri ile münasebet kurmalarında yardım edilmesi gerektiğini kaydeden Uzman Klinik Psikolog Beğenilen Ceylan Pehlivan, mağdurları yemek, su, dinlenme üzere temel muhtaçlıklarını gözetmeleri noktasında desteklemenin kıymetli olduğunu belirtti.

“BU DAVRANIŞLARDAN VE TELAFFUZLARDAN KAÇINILMALI”

“Her şey uygun olacak”, “en azından sen hayattasın” üzere telaffuzlarda bulunmanın da kusurlu olduğunu lisana getiren Pehlivan, mağdurlara ne hissedeceğini söylemek de yanlışlı bir davranış olacağını tabir ederek, yapılmaması gereken öbür davranışlar hakkında da da şunları kaydetti:

“Depremden olumsuz etkilenen şahısların yanında takviye olma uğraşındaki hizmetleri ve kurtarma aktivitelerini eleştirmemek gerekir. Bu tenkitleri duyuyor olmak yalnızlık, çaresizlik hislerini oluşturabileceği üzere en çok gereksinim duyulan umut hissinin da zedelenmesine ziyan verecektir. Sık sık sarsıntı anı ve sonrası hakkında konuşmak ve sarsıntı anı ya da sonrasına ilişkin imgeleri sık sık izlemek de önermediğiniz davranışlardır. Bu davranışlar ile zelzeleden olumsuz etkilenen bireyler tekrar tekrar travmatik anları tetiklenecektir. Ek olarak sarsıntı bölgesinde birebir sarsıntıya maruz kalmaksızın gelişmeleri takip etmek gayesi ile daima zelzele anı ve sonrası hakkında konuşmak ve sarsıntı anı ya da sonrasına ilişkin imajları sık sık izlemek de şahıslarda üstlenilmiş travma dediğimiz “ikincil travmaya neden olabilmektedir. İkincil travma, aslında isminden da anlaşılacağı üzere travmatik olaya direkt maruz kalan değil, olaya şahit olan ya da yazılı-görsel medya aracılığıyla olayı izleyen şahısların ‘travmatize’ olduğu söz eder. Tam da bu noktada belirtmek gerekir ki direkt travmatik yaşantıya maruz bireylerin verebileceği ruhsal ve fizyolojik reaksiyonları verebilirler. Son olarak ikincil travmanın oluşmaması ya da gelişmemesi ismine dikkat edilecek konulardan birincisi de yazılı-görsel medya aracılığıyla imajlara maruz kalmamaktır”